Żeń-szeń właściwy (Panax ginseng), nazywany też „wszechlekiem”, to najsłynniejsza roślina w całym światowym zielarstwie. Jego korzeń od wielu wieków stosowany jest jako środek wzmacniający, odtruwający i zwiększający siły witalne - adaptogen.
Z korzenia żeń-szenia można robić napary, ekstrakty, nalewki, wchodzi w skład niezliczonych preparatów ziołowych. Nazwa rośliny na Zachodzie pochodzi od chińskiej nazwy „rénshen”, oznaczającej „korzeń przypominający wyglądem człowieka”, co nawiązuje do kształtu kłącza.
Badania (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38883331/) nad genomem żeń-szenia zostały przeprowadzone pod kierunkiem Uniwersytetu Rolniczego w Nanjing. Naukowcy zidentyfikowali wszystkie 77 266 genów kodujących białka, koncentrując się na szlakach i biosyntezie ginsenozydów – kluczowych dla właściwości leczniczych rośliny. Wyniki badań znacznie pogłębiły wiedzę dotyczącą biologicznej złożoności żeń-szenia i jego potencjału terapeutycznego, a także szlaków ewolucyjnych dzięki którym powstała ta roślina.
Udało się ujawnić między innymi mechanizmy genetyczne regulujące biosyntezę saponin, którym żeń-szeń zawdzięcza swoje cenne dla zdrowia właściwości. Możliwe, że uda się jeszcze poprawić właściwości lecznicze rośliny, otwierając nowe możliwości zastosowań terapeutycznych. Badania na żeń-szeniem mają nie tylko bezpośrednie zastosowanie w usprawnianiu jego uprawy, ale służą także jako model do badania innych roślin leczniczych. (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ agt/